Print Friendly

Tlamachtiliztli 27 Namantzin eltoc tianquiz (Ahorita hay mercado)

TlapannextiliztliIntroducción

https://www.youtube.com/watch?v=Tme8zgQuOjE

 

CC BY Huastekitos Team

TlamanextilliEjemplo

Tianquiz ce canahya campa macehualmeh tlen pilaltepetzitzin tlen Chicontepec mocentiliah, cequin tlanamacah huan cequin tlacohuah zo tlapatlah ce tlamantli ica ceyoc. Cequin tianquiz mochihua pan ceyoc pilaltepetzin tlen itocah Cerro Ichcacuatitlan, Tecomate, Tepenahuac, Tlacolula, Pastoria nouhquiya mero Chicontepec.

 

A. Ahui, ica quezqui ticcahua mochancacah?

B. Chancacah ipatiuh cempohualli huan mahtlactli.

A. Xinechmaca eyi mancuernah.

B. Quena, ¿tlen maz tichuicaz?

A. ¿Quezqui ipatiuh arroz huan moaceyiteh, aa huan iztatl?

B. Aa arroz ica 15 ce kiloh huan aceyiteh 30, huan iztatl 10.

A. Buenoh, xinechmaca ome kiloh arroz, ce kiloh iztatl huan eyi litroh aceyiteh.

B. Quena. Aha nican eltoc.

A. Naman quena, ¿quezqui nimitzhuiquilia?

B. Quena, ica nochi 120.

A. Cualtitoc ahui, tlazcamati.

Mostrar/Ocultar traducción español

El mercado es un lugar donde personas Indigenas del los pueblitos de Chicontepec se juntan, unos venden y unos compran o intercambian cosas con otras. Algunos mercados se hacen en otros pueblos que se llaman Cerro Ichcacuatitlan, Tecomate, Tepenahuac, Tlacolula, Pastoria y también en mero Chicontepec.

Yancuic Tlahtolli tlen TlamachtiliztliNuevo Vocabulario

aceyiteh     “aceite”

ahahuilli     “juguete”

alahhueno     “yerba buena”

alaxox     “naranja”

cahtzotl     “jicama”

caltzon

camohtli     “camote”

chachapalli     “tazon grande”

chacharron     “chicharron”

chichiquilli     “tamales”

chilli     “chile”

cilchilli     “chile piquín”

cintli     “elote”

colantoh     “cilantro”

etl     “frijoles”

ilimon     “limones”

ipatiuh     “su precio”

iztatl     “sal”

kiloh     “kilo”

litroh     “litro”

longaniza     “longaniza, chorizo”

michin     “pescado”

pantzin     “pan dulce”

payoh     “paleacate”

pitzonacatl     “carne de puerco”

piyonacatl     “carne de polo”

polatoh     “platos”

tamachihua     “medir el peso” (de algo o alguien)

tecciztli     “huevos”

tlatzquintli    “rollo de hierbas/plantas”

tomatl     “jitomate”

tzopelatl     “agua dulce”

xaloh     “jarro”

xapon     “jabón”

xonacatl     “cebollines”

yoyomitl     “ropa”

zacahuilli     “tamal grande”

Chantequitl tlen momachtianihPractica para Estudiantes

Tequitl ce (Actividad uno) Realiza 5 oraciones con las palabras del nuevo vocabulario en diferentes tiempo aspectos.

 

Tequitl ome (Actividad dos) Relaciona cada palabra con la descripción adecuada.

 

Chachapalli

Cuatlacquetl tolontic, coztic zo xoxoctic, quipiya imixxo, nouhquiya quipiya iyollo, ni tzopelic o cequin quentzin xococ.
 

Chichiquilli

Tlamantli cuatlacquetl iixnezca tenextic, neci quence ayohtli zampampa ni moxipehua axcanah motlapana. Ni inacayo iixnezca chipahuac huan momachilia zan acecec.
 

 

Alaxox

Cuatlacquetl quentzin pilhuehueyactzin, iixnezca cuahuencho zo camohtic, inacayo iixnezca chipahuac. Ni axcanah mocua xoxohuic pampa monequi momoloniz para ma iucci queuhquinon inacayo eli yamanic, teipan moxipehua huan mocua.
 

Camohtli

Tlamantli tlachihchihualli ica zoquitl huan axalli, ni zancualli axcanah nelhueyi yon nelcuecuetztzin, macehualli quitequihuia pan tlaixcaz, tlatzoyoniz zo tlamoloniz.
 

Cahtzotl

Tlacualiztli zancualli quiquimiltoqueh ica pahpatla, iihtico quipiya tixtli chilli huan piyonacatl zo pitzonacatl.

 

Tequitl eyi (Actividad tres): Escribe un diálogo sobre tus compras en el mercado.